Pierwsza wiarygodna pisemna wzmianka o istnieniu Bojnej pochodzi z 1424 r. W XV wieku Bojná przeżyła wielki rozwój dzięki bliskości istotnej średniowiecznej komunikacji na odległość. Niestety po tym okresie dobrobytu w 1530 r. nastąpił kataklizm związany z niszczycielskim najazdem tureckim, po którym spłonęła ponad połowa domów w Bojnej. Ale już pod koniec XVI wieku miasteczko ponownie zaczęło się rozwijać, głównie dzięki uprawie winorośli, rzemiosłu, targom i jarmarkom. W XVII wieku Bojna miała własny herb przedstawiający kiść winogron i nóż do cięcia winorośli.
Wschodnie przedgórze Povażski Inovec – niskiego pasma górskiego oddzielający środkowe dorzecza Wagu i Nitry – to obszar osadniczy o starej tradycji historycznej. Odnosi się to także do obszaru wsi Bojná, która w ostatnich stuleciach była miasteczkiem słynącym z uprawy winorośli, a którego dobrobyt opierał się także na dochodach z rynków i sprzedaży wina. Prawdopodobnie jeszcze w danych czasach ważny szlak handlowy przez środkowe Povażie i Ponitrzie przechodził także przez okolice Bojnej. Wskazuje na to także nazwa wsi, która może pochodzić od starosłowiańskiego słowa „bojňa”, oznaczającego gospodarstwo w pobliżu terytorium z garnizonem wojskowym.
We wsi Bojná znane są dzisiaj liczne stanowiska archeologiczne związane z początkiem naszej historii narodowej. Najstarszą słowiańską osadę na tym obszarze z końca VII i początku VIII wieku udało się odkryć w Bojnej III, położonej na grzbiecie wzgórza Žihľavník. Ci pierwsi osadnicy osiedlili się tutaj prawdopodobnie ze względu na obfite złoża rudy żelaza znajdujące się w okolicy. Dwa starsze wały w kształcie mogiły zostały później zbudowane na starszym osiedlu. Jeden z nich ukrywał grób młodej, wysoko postawionej społecznie kobiety z IX wieku. W tym czasie wokół tego obszaru rozwinęła się intensywna osada, która posiadała złożony systemem fortyfikacji wybudowany w licznych miejscach na terenie bojniańskiego obiektu (Bojná I – IV).Najważniejszą lokalizacją jest grodzisko Valy (Bojná II), które znajduje się w zalesionej północno-zachodniej części wsi. Jego olbrzymie fortyfikacje, sięgają także dziś do wysokości 8 metrów i ograniczają obszar około 12 hektarów. Wyniki badań przeprowadzonych tutaj od 2007 r. przez Instytut Archeologii Słowackiej Akademii Nauk w Nitrze potwierdziły, iż jest to fortyfikacja, strzegąca szlak handlowy z Ponitrzia do Povażia, a także ważna siedziba książęca pełniąca funkcję chrystianizacyjną, produkcyjną i handlową. Do tej pory archeolodzy odkryli liczne fundamenty domów, a także warsztatów produkcyjnych jego ówczesnych mieszkańców. Ufortyfikowana osada została zamieszkana w IX i X wieku, a jej aktywne życie trwało około 100-120 lat. Część zabytków z grodziska Valy pochodzi z okresu rozkwitu Księstwa Nitrzańskiego, gdzie panował książę Pribina w latach trzydziestych IX wieku, które dominowało na zachodzie Słowacji po wygaśnięciu Kaganatu Avarów. Największy rozkwit osiągnęła aglomeracja bojniańska pod koniec IX wieku, co potwierdzają dane dendrochronologiczne uzyskane ze zwęglonych drzew fortyfikacji. Dziedzińce książęce w pobliskiej Nitrzańskiej Blatnicy i Ducovej po zachodniej stronie Povażskiego Inovca były częścią struktur władzy tego obszaru. Według dotychczasowych ustaleń grodzisko Valy i prawdopodobnie także większość innych miejscowości zanikły na początku X wieku w związku z okupacją kraju przez węgierski związek plemienny. Wiele zabytków z Valów świadczy o chrześcijańskiej wierze jego tutejszych mieszkańców. W rzeczywistości liczymy na obecność centrum misyjnego, które w IX wieku w dalszym ciągu szerzyło nową wiarę w okolicy. Pozłacana plakieta z motywami sakralnymi, które zdawały się być częścią przenośnego drewnianego ołtarza, powstały na przełomie VIII i IX wieku w zachodnioeuropejskim środowisku kulturalnym. Krótkie teksty, które się na nich znajdują, napisane w języku łacińskim i są pierwszym dowodem użycia pisma u Słowian środkowoeuropejskich oraz istnienia chrześcijaństwa na regionie nitrzańskim już w czasie przed misją Cyryla i Metodego na Wielkich Morawach. Chociaż w Bojnej nie udało się jeszcze odkryć pozostałości po budowlach sakralnych, obecność liturgii chrześcijańskiej dowodzi obecność wyjątkowego brązowego dzwonu z żelaznym sercem i fragmentami pozostałych trzech dzwonów w całej Europie Środkowej. Z Valów pochodzą także pozłacane okucia kodeksu książkowego i wiele okuć z motywem krzyża.
W podgrodziach bojniańskich znaleziono dotychczas setki artefaktów archeologicznych, które są jednymi z największych tego rodzaju znaleziskami w środkowym Poddunajsku. Pozłacane lub zdobione złotem i srebrem okucia pasów, pochwy miecza i liczne ostrogi świadczą o obecności elity społecznej. Kolczyki i wisiorki wskazują, iż na Valoch żyły także wysoko postawione kobiety. O intensywności pracy kowali świadczą resztki warsztatów, a także gotowe produkty i duża liczba grzywien z żelaza (ponad 1000 sztuk), które także służyły także jako środek płatniczy. Narzędzia rzemieślnicze (młoty, kowadła, pilniki, dłuta, siekiery, piły, wiertła), narzędzia rolnicze (pługi, lemiesze, motyki, kosy, sierpy), artykuły gospodarstwa domowego (okucia drzwi, zamki, klucze, liczne elementy ceramiczne, uchwyty i obręcze wiader, noże, żelazny kocioł, gwoździe), świadczą o zaawansowanym rzemiośle, rolnictwie i handlu tamtejszej słoweńskiej społeczności.
Znalezione duże ilości broni i sprzętu (topory bojowe, groty strzał, pozostałości zbroi pierścieniowej, ostrogi, strzemiona, wędzidła, okowy) wraz ze zniszczonymi przez pożar fortyfikacjami i domami, świadczą o gwałtownym upadku ośrodka władzy Bojna na początku XX wieku.
Wieś Bojná znajduje się w południowej części Povażskiego Inovca i częściowo w Nitrzańskiej Pagórkowatej Krainie, w dolinie potoku Bojnianka, na wysokości około 211 m. n.p.m.. Częścią Povażskiego Inovca jest także dominujące wzgórze Marhat (758 metrów), położone w pobliżu naszej wioski; pasmo górskie oddziela środkowe odcinki zlewni Wagu i Nitry.
Przez wieś Bojná, która jest częścią tzw. Mikroregionu pod Marhátom, droga prowadzi z Topolczan do Pieszczan; jest bardziej niż prawdopodobne, że gdzieś w tych miejscach znajdowało się kiedyś istotne starożytne, a później średniowieczne przejście od środkowego Poważia do środkowego Ponitrza.
W północno-zachodniej części wsi znajduje się grodzisko Valy (Bojná I) o powierzchni 11 hektarów; leży na bocznym grzbiecie Poważskiego Inovca na wysokości 390–430 metrów, ma kształt nerkowaty, a jego wały jeszcze do dzisiaj osiągają od strony zewnętrznej imponującą wysokość 8–10 metrów.
Nad wąwozem doliny potoku Bojnianka, na rzędnej wysokości punktu Hradisko (335 metrów) znajduje się okrągła fortyfikacja z podwójną linią rowów i wałów (Bojná II). Dalsza fortyfikacja ziemna leży na grzbiecie wschodniej części masywu Žihľavník (Bojná III); ponownie chodzi o dwie linie obronne składające się z rowu i wałów, pierwotnie mogły mieć kształt okrągły.
Muzeum Archeologiczne Wielkiej Morawy zostało założone przez gminę Bojná w 2012 roku jako ekspozycja muzealna, zarejestrowana w Słowackim Muzeum Narodowym. Projekt nawiązał do stałej wystawy archeologicznej, która powstała w 2007 roku, w domu kultury we wsi Bojná. Dzisiejsze nowoczesne muzeum, wraz z regionalnym centrum informacyjnym, znajduje się w odrębnej części budynku urzędu gminy w centrum wsi.
Ranczo pod Babicą znajduje się we wsi Bojná. Jest to idealne miejsce dla rodzin z dziećmi i dla wszystkich, którzy chcą oderwać się od zmartwień dnia codziennego. Ranczo pod Babicą oferuje zwiedzanie Zwierzyńca, gdzie można zobaczyć ponad 40 gatunków zwierząt, pochodzących z 6 kontynentów. Większość zwierząt została wyhodowana przez właścicieli, ale niektóre z nich sprowadzane są z różnych miejsc nie tylko ze Słowacji, ale także z Europy, gdzie żyły w niegodnych warunkach. W obszarze górskim znajdują się dwa stawy rybne. W mniejszym stawie występuje tylko pstrąg, w większym można złowić karpia, szczupaka i sandacza. Można mieć swój własny sprzęt wędkarski lub wypożyczyć go za opłatą. Ryby z własnego połowu mogą przyrządzić pracownicy bezpośrednio w restauracji, tzn.pstrąg pieczono – wędzony lub można samemu skorzystać z grilla, na którym można sobie przyrządzić ryby. Restauracja jest naprawdę bardzo przestronna. Oprócz 40 miejsc mieszczących się wewnątrz oferuje: duży salon mogący pomieścić 60 osób, palarnię – przeszklony taras dla 30 osób, taras zewnętrzny z widokiem na staw rybny, salon myśliwski dla 24 osób. Oprócz restauracji i zakwaterowania dla gości, rancho oferuje szereg innych atrakcji (jazda konna, plac zabaw dla dzieci, siatkówka plażowa, kręgle rosyjskie, agroturystyka, jazda na rowerze, piramida relaksacyjna).
Co roku we wsi Bojná odbywają się tradycyjne Uroczystości Cyryla i Metodego. Sławna historia Wielkiej Morawy zaczyna tętnić życiem w podgrodziu Valy.
Wieś jest również znana w Watykanie dzięki wyjątkowym projektom muzycznym o nazwie Słowackie psalmy z Bojnej.
Rotunda św. Jerzego jest narodowym zabytkiem kultury, znajdującym się na małym skalistym cyplu w katastrze miejscowości Nitrianska Blatnica, na północ od wsi nad laskiem zwanym Háje i pod zboczem Koziego Grzbietu na zboczach południowo-wschodnich wzgórza Marhát. W pobliżu znajduje się źródło wody pitnej.
